Het belang van een psycholoog in een multidisciplinaire aanpak van zorg

Een multidisciplinaire benadering van zorg is van essentieel belang om patiënten de best mogelijke behandeling te bieden. De klinisch psycholoog speelt hierbij een belangrijke rol.

In het UZ Brussel viert de Dienst Klinische Psychologie (DKP) ondertussen haar 15-jarig bestaan. Al lang voordat deze dienst werd opgericht, werden de eerste stappen gezet in de samenwerking tussen medische disciplines en een klinisch psycholoog. Dit werd mede ingegeven door het bio-psychosociaal model, dat in de jaren '90 werd geïntroduceerd. Dit model benadrukt dat gezondheid wordt beïnvloed door biologische, psychologische en sociale factoren, en dat deze aspecten met elkaar verweven zijn. Dit leidde tot de samenwerking tussen verschillende gezondheidszorgberoepen om de patiënt holistisch te benaderen. De psycholoog richt zich op de beleving van het ziek-zijn en kreeg sinds 2016 het wettelijk mandaat om dit gezondheidsberoep autonoom uit te oefenen.

De psycholoog in het ziekenhuis

Ook in ziekenhuizen is het belang van psychologische zorg de afgelopen decennia steeds duidelijker geworden. Psychologie maakt nu integraal deel uit van de zorg. Eerst waren er slechts een beperkt aantal klinisch psychologen werkzaam op de afdeling Psychiatrie. In de loop van de jaren zag men ook op andere diensten de nood aan een psychologische visie en zorg. Klinisch psychologen begeleiden nu patiënten op verschillende medische diensten bij het omgaan met psychische problemen die gerelateerd zijn aan ziekte of ziektegedrag. Momenteel werken er ongeveer 80 collega’s in het UZ Brussel.

Psychologen worden gezien als “psy-cialisten” in hun vakgebied. 

Ze hebben een 5-jarige universitaire opleiding gevolgd, vaak aangevuld met één of meerdere vervolgopleidingen. Ze bieden diagnostiek, therapie en begeleiding bij psychische problemen en spelen ook een rol in de preventie van risicofactoren en gedragingen. Daarnaast ondersteunen ze patiënten bij het omgaan met chronische ziekten, helpen ze kinderen met angstklachten of maken ze deel uit van een ‘pijnteam’. Ze worden ook geraadpleegd wanneer het niet duidelijk is of klachten van psychische of somatische aard zijn.

Wanneer een psycholoog inschakelen in een medische context?

In een ziekenhuisomgeving is het voor medische professionals soms moeilijk om de juiste indicatie te stellen voor het inschakelen van een psycholoog. Voor (para)medici zijn de verschillende gangbare denkkaders van de psycholoog vaak onvoldoende transparant en bestaan er misvattingen over de bewezen effectiviteit ervan. Dit kan leiden tot algemene doorverwijzingen wat niet in het belang is van de patiënt. Om een kwalitatieve en geïntegreerde zorg te garanderen, is het dus belangrijk dat psychologen en andere medische professionals elkaar goed begrijpen en respecteren. Samenwerking en communicatie tussen de verschillende disciplines zijn cruciaal om de beste resultaten voor de patiënt te behalen. Uit ervaring blijkt dat medisch specialisten vooral willen weten hoe een psycholoog hen kan ondersteunen en welke resultaten ze kunnen verwachten.    

"Is er een psy-cialist in de zaal?"

Op vrijdag 22 september 2023 gaan we dieper in op het domein van een psycholoog in een multidisciplinaire aanpak van zorg. Dan organiseren we vanuit het UZ Brussel een symposium over de samenwerking met de psycholoog in een ziekenhuis. Het doel van het symposium is de samenwerking tussen verschillende disciplines in een ziekenhuis te bevorderen en duidelijk te maken dat psychologen een specifieke expertiserol als 'psy-cialist' kunnen vervullen.

Het symposium "Is er een psy-cialist in de zaal?" - 15 jaar Dienst Klinische Psychologie in het UZ Brussel staat open voor psychologen, artsen, verpleegkundigen en paramedici in heel Vlaanderen en Brussel. 

Het programma is te vinden op: www.uzbrussel.be/SymposiumPsychologie.

Het symposium gaat door op de campus van de faculteit Geneeskunde, achter het UZ Brussel in Jette.