Bij een 'routine' controle wordt een baarmoederhalsuitstrijkje uitgevoerd. Dit is een eenvoudige test om baarmoederhalskanker en de verschillende voorstadia vroegtijdig op te sporen.
Lees verder onder de foto.
Meest gestelde vragen:
- Hoe verloopt de voorbereiding?
- Hoe verloopt dit onderzoek?
- Hoe verloopt het onderzoek inwendige geslachtsorganen?
- Wat kan met een uitstrijkje opgespoord worden?
- Door wie laat u best een uitstrijkje uitvoeren?
- Hoe vaak laat u een uitstrijkje uitvoeren?
Hoe verloopt de voorbereiding?
Het onderzoek verloopt gemakkelijker met een lege blaas. Zorg er dus voor dat u geplast hebt. Er zijn ook toiletten in de consultatieruimtes.
Hoe verloopt dit onderzoek?
U neemt plaats op een onderzoekstoel met uw benen gespreid. De arts brengt een speculum (eendenbek) in de schede (vagina). Hierna wordt het speculum geopend. Zo wordt de baarmoederhals, het onderste deel van de baarmoeder, zichtbaar. De arts neemt met een borsteltje wat oppervlakkige cellen van de baarmoederhals af. Die worden nadien in een laboratorium onderzocht op afwijkingen.
Een uitstrijkje is doorgaans niet pijnlijk. Het inbrengen van het speculum en het afnemen van de cellen kan wel kortdurend een onaangenaam gevoel geven. Soms bloedt de baarmoederhals daarna. Dit kan geen kwaad. Het bloedverlies stopt meestal binnen een dag.
Hoe verloopt het onderzoek inwendige geslachtsorganen?
Voor onderzoek van de inwendige geslachtsorganen worden een of twee vingers in de schede gebracht en wordt met de andere hand op uw buik gevoeld (vaginaal toucher). Dit doet bijna nooit pijn. Zo kan de gynaecoloog de ligging en de grootte van de baarmoeder en de eierstokken beoordelen en bij klachten de pijnlijke plek onderzoeken.
Na het gynaecologisch onderzoek wordt er eventueel nog een vaginale echografie gemaakt.
Wat kan met een uitstrijkje opgespoord worden?
Uitstrijkjes worden gemaakt om te onderzoeken of u een voorstadium van baarmoederhalskanker hebt. Bij een ‘normaal’ uitstrijkje is de kans op baarmoederhalskanker heel klein. Bij een voorstadium is er een kleine kans dat zich later baarmoederhalskanker ontwikkelt. Een eenvoudige behandeling van zo een voorstadium kan een grote operatie voor kanker vele jaren later voorkomen.
Door wie laat u best een uitstrijkje uitvoeren?
Voor het resultaat van het uitstrijkje maakt het geen verschil of u bij uw huisarts of gynaecoloog laat screenen. Het komt er vooral op aan dat de dokter de nodige routine heeft met het afnemen ervan.
Hoe vaak laat u een uitstrijkje uitvoeren?
Net omdat het uitstrijkje niet feilloos is, moet het regelmatig gebeuren. Mist het een voorstadium één keer, dan wordt het de volgende keer hopelijk wel opgepikt. Eén misser is niet zo erg, omdat het lang duurt voor een afwijking via de verschillende voorstadia evolueert tot kanker.
De algemene richtlijn is:
- Vanaf de leeftijd van 20 jaar: wanneer u al vroeg seksueel actief was, dan kan u beter vanaf ongeveer 20 jaar starten in plaats van op 25 jaar
- Vanaf de leeftijd van 25 jaar: om de drie jaar een uitstrijkje is de aanbeveling.
- Tot de leeftijd van 65 jaar: heeft u uzelf regelmatig laten onderzoeken en waren de laatste paar uitstrijkjes goed, dan mag u op uw 65ste stoppen. De kans dat daarna nog een nieuwe baarmoederhalskanker ontstaat, is erg klein.