Cyclus Biomedische Ethiek UZ Brussel – Vrije Universiteit Brussel

Levenseinde bij jonge kinderen en neonaten – Is België klaar voor een Groningen-protocol?

Sprekers: Prof. Dr. Filip Cools (Diensthoofd Neonatologie) , Willem Beets (Verpleegkundige ComfordKids Uz Brussel) , Audrey Van Scharen (Voorzitter Commissie Ethische Ziekenhuiszorg UZ Brussel),  Carol Vercarre (Procureur BHV) tbc Caroline Vrijers  (Kinderrechtencommissaris), tbc FOD Justitie.

Moderator: Prof. Dr. Wim Distelmans (Expert levenseinde)

Graag nodigen we u uit voor dit open gesprek tussen artsen, verpleegkundigen, juristen, magistraten en experten levenseinde, georganiseerd door de cyclus Biomedische Ethiek van het UZ Brussel en de Vrije Universiteit Brussel. Tijdens dit gesprek richten we ons op een uiterst complex ethisch en juridisch vraagstuk: de mogelijke invoering van het Groningen-protocol in België. Dit protocol, dat sinds 2005 in Nederland wordt toegepast, biedt een kader voor actieve levensbeëindiging bij pasgeborenen met ondraaglijk lijden, tot de leeftijd van 12 jaar. Vanaf 12 jaar geldt in Nederland de euthanasiewetgeving voor minderjarigen. In België kunnen kinderen echter enkel toegang krijgen tot euthanasie wanneer zij oordeelsbekwaam worden geacht. Voor zeer jongere kinderen, of kinderen die hun situatie niet kunnen begrijpen, bestaat er momenteel geen wettelijk kader om bij ernstig lijden het leven humaan te beëindigen.

Dit leidt vaak tot schrijnende situaties waarin zorgverleners en naasten zich machteloos voelen, ondanks de maximale inzet op palliatieve zorg. Daarom rijst de vraag: is er in België ruimte voor een protocol zoals het Groningen-protocol, en wat zou hiervoor nodig zijn?

Juridische en maatschappelijke uitdagingen
Hoewel België een van de meest liberale euthanasiewetten ter wereld heeft, valt actieve levensbeëindiging bij kinderen of niet-wilsbekwame minderjarigen buiten de huidige wetgeving. Dit zorgt voor ethische dilemma’s voor zowel zorgverleners als ouders, omdat er geen humane oplossing bestaat voor ernstig lijdende kinderen die hun situatie niet kunnen begrijpen. De invoering van een dergelijk protocol zou daarom brede maatschappelijke discussies, juridische hervormingen en een ethische consensus vereisen.

De rol van medische en ethische commissies
In Nederland speelt de toetsingscommissie een essentiële rol bij de evaluatie van gevallen die onder het Groningen-protocol vallen. Een vergelijkbaar protocol in België zou waarschijnlijk ook de betrokkenheid vereisen van medische en ethische commissies. Belgische ethische commissies hebben reeds ervaring met complexe besluitvorming en kunnen waardevolle inzichten bieden bij de beoordeling van deze delicate kwesties.

Assisenrecht en juridische bescherming
Er zijn daarnaast ook juridische aspecten die in overweging moeten worden genomen. Belgische juristen met ervaring in assisenzaken rond levensbeëindiging kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan deze discussie. In het verleden zijn medische professionals in België vervolgd voor euthanasie buiten het wettelijk kader. Dit illustreert de noodzaak van duidelijke juridische bescherming voor artsen om hen te vrijwaren van vervolging bij de uitvoering van een dergelijk protocol.

Uitnodiging tot open dialoog met een open geest
De invoering van het Groningen-protocol in België is een complexe en uitdagende kwestie, maar we kunnen de mogelijkheid ervan niet uitsluiten. Het vraagt om een open en constructieve dialoog waarbij ethiek, recht en medische zorg op een zorgvuldige manier samenkomen. We nodigen u uit om met een open geest deel te nemen aan deze discussie, waarbij we alle perspectieven respecteren en gezamenlijk zoeken naar antwoorden op deze moeilijke vraagstukken. 
Een mogelijk pad voor België in dit moeilijke hoofdstuk van het levenseindedebat?

Tijdens dit debat zullen artsen en zorgverleners van de neonatologie en de palliatieve eenheid van het UZ Brussel (ComfortKIDZ) praktijkgevallen presenteren. Deze casussen vormen de basis voor een diepgaand gesprek. Ons doel is om dit gevoelige onderwerp vanuit verschillende invalshoeken te belichten en een open discussie te faciliteren.

Wij nodigen u van harte uit om deel te nemen aan deze belangrijke discussie. We kijken uit naar een boeiende en waardevolle uitwisseling van ideeën.

Let wel: Deze sessie gaat enkel LIVE door. Accreditering wordt voorzien voor de deelnemers.