Medische technologie als game changer? Ja, maar niet zonder voorwaarden

Medische technologie wordt regelmatig gezien als dé oplossing voor alle uitdagingen waar onze gezondheidszorg voor staat. Maar is dat echt zo? Technologische hulpmiddelen kunnen inderdaad een deel van de oplossing zijn voor bijvoorbeeld het tekort aan gezondheidswerkers. Maar technologie op zichzelf lost niets op. Alles hangt af van hoe we het inzetten en gebruiken. Wanneer dit op een juiste manier gebeurt, kan het van onschatbare waarde zijn. In het UZ Brussel zullen we bijvoorbeeld starten met een pilootstudie waarin we gedurende een jaar honderd van onze eigen medewerkers van dichtbij volgen en ondersteunen in hun streven naar een gezondere levensstijl. Door technologie te gebruiken om gegevens te verzamelen en te analyseren, willen we wetenschappelijk aantonen dat gezondheidspromotie niet alleen de individuele gezondheid ten goede komt, maar ook gunstig is voor bedrijven en de bredere samenleving. Technologie wordt zo een instrument om het streven naar een gezonder leven te bevorderen. Maar, er zijn bepaalde voorwaarden verbonden aan het gebruik van die technologie.

Slim gebruik van data 

Het doordachte gebruik van patiënt- en bevolkingsgegevens is essentieel. Het verzamelen van gegevens is één aspect, maar het waardevol maken van deze informatie voor zowel patiënten als zorgverleners is een andere uitdaging. Daarom is het belangrijk om enerzijds de potentiële voordelen van technologie te benadrukken, omdat te weinig informatie kan leiden tot terughoudendheid bij zowel patiënten als zorgverstrekkers. Anderzijds moeten we waarborgen dat gegevens niet voor andere doeleinden worden ingezet. Regelgeving moet zich aanpassen aan deze nieuwe realiteit en hierop inspelen.

Integratie van de zorg 

Een ander kritisch aspect is de integratie van zorg. Onze gezondheidszorg is historisch verdeeld in silo’s, allemaal georganiseerd vanuit het perspectief van de zorgverstrekker. Dit moet veranderen. Tijdens de COVID-19-crisis werd duidelijk dat verandering mogelijk is. Denk bijvoorbeeld aan een gecontroleerd experiment van het UZ Brussel bij chronische pijnpomppatiënten. Een arts en een verpleegkundige volgden hen met behulp van remote video technologie thuis op voor het bijstellen en controleren van hun pijnpompmedicatie. We leerden daaruit dat het mogelijk is, dat het veilig is en dat de patiënt tevredenheid hoger is. Het financieringssysteem is echter op dit soort initiatieven niet aangepast. Een herziening van de zorgarchitectuur en -financiering is nodig om te evolueren naar een geïntegreerde, patiëntgerichte zorg. En daar is een mentaliteitsverandering voor nodig.

Technologie blijft een hulpmiddel, geen doel op zich. “A fool with a tool is still a fool.” 

Creëren van meerwaarde 

Het succes van medische technologie ligt niet alleen in het ontwikkelen van innovatieve tools, maar vooral in het aantonen van daadwerkelijke meerwaarde. Het feit dat een tool bepaalde mogelijkheden heeft, betekent niet automatisch dat deze nuttig is. Van de half miljoen gezondheidsapps beschikbaar in de app-stores hebben er maar weinig bewezen meerwaarde. De MEDTECH (medische technologische industrie) moet kritisch zijn naar zichzelf en meerwaarde voor de maatschappij creëren. Dit moeten ze wetenschappelijk en objectief aantonen, vergelijkbaar met wat de farmaceutische industrie moet doen voor een nieuw medicijn op de markt komt en terugbetaald wordt. Pas wanneer meerwaarde is vastgesteld, kunnen we technologie breder in de gezondheidszorg inzetten en accepteren. En dat zal op zijn beurt ook bijdragen aan het dichten van de financieringskloof. 

De weg vooruit

Medische technologie heeft het potentieel om de gezondheidszorg te veranderen en te verbeteren. Maar technologie blijft een hulpmiddel, geen doel op zich. “A fool with a tool is still a fool.” 

Het is de slimme toepassing van data, de integratie van zorg en bijhorende financiering, en het aantonen van meerwaarde die technologie waardevol maken. Door samenwerking tussen zorgdisciplines, educatie en bewustwording kunnen we de gezondheidszorg van de toekomst vormgeven. Dit zal uiteindelijk leiden tot bredere acceptatie en implementatie van medische technologie, terwijl we ons uiteindelijke doel nastreven: de best mogelijke zorg voor onze patiënten.