Slaapstoornissen
- Obstructieve apneu
- Centrale apneu
- Rusteloze benensyndroom
- Periodische beenbewegingen tijdens de slaap (PLMD)
- Narcolepsie
- Hypnagogische hallucinaties
- Circadiaanse slaapstoornissen
- Slapeloosheid of insomnie
- Burn-out
Obstructieve apneu
Bij obstructieve apneu wordt de ademhaling tijdens de slaap onderbroken omdat de keelspieren er niet in slagen de luchtweg open te houden. Het is een veelvoorkomend probleem met ernstige gezondheidsrisico’s indien niet tijdig behandeld.
Centrale apneu
Bij centrale apneu zijn de hersenen niet in staat om ’s nachts de ademhaling correct te reguleren. Centrale apneu komt veel minder voor dan obstructieve apneu. Wie lijdt aan centrale apneu kan ook tijdens het wakker zijn moeilijkheden met de ademhaling ondervinden.
Rusteloze benensyndroom
Het rusteloze benensyndroom (RLS) is een neurologische aandoening gekenmerkt door een drang om de benen te bewegen wanneer deze in rust zijn, en dit vooral ’s avonds. Vaak gaat de drang gepaard met een onaangenaam, kriebelend en ongemakkelijk gevoel in de benen. Beweegt men de benen, dan verdwijnt het onaangename gevoel voor even.
Periodische beenbewegingen tijdens de slaap (PLMD)
Een kenmerk van PLMD zijn herhaalde bewegingen van de onderste ledematen tijdens de slaap. Ze komen ongeveer om de 20 tot 40 seconden voor. De bewegingen kunnen bestaan uit spiertrekkingen, schokbewegingen en/of een opwaartse beweging van de voet. De nachtelijke beenbewegingen gaan soms gepaard met ontwaken, wat een ernstige verstoring van de slaap tot gevolg kan hebben. Dit uit zich in toegenomen slaperigheid en vermoeidheid overdag.
Narcolepsie
Narcolepsie is een ernstige slaapstoornis van neurologische oorsprong waarbij de hersenen niet in staat zijn om de normale slaap-waakcycli correct te regelen. Het waaksysteem wordt onvoldoende gestimuleerd, wat leidt tot plotse slaapaanvallen overdag.
Hypnagogische hallucinaties
Hypnagogische hallucinaties zijn een derde belangrijk symptoom en verwijzen naar vreemde, soms angstaanjagende droomachtige ervaringen tijdens de overgang van waken naar slapen. Slaapverlamming, een tijdelijke onmogelijkheid om te bewegen tijdens slaap-waaktransities, gaat vaak gepaard met hypnagogische hallucinaties.
Circadiaanse slaapstoornissen
Een circadiaanse ritmestoornis ontstaat wanneer de slaapbehoefte niet in overeenstemming is met het ritme van de circadiaanse klok. Twee extreme vormen hiervan zijn: het Advanced Sleep Phase Syndrome (ASPS) en het Delayed Sleep Phase Syndrome (DSPS).
Slapeloosheid of insomnie
Insomnie of slapeloosheid kenmerkt zich door inslaapklachten, doorslaapklachten en/of het gevoel geen verkwikkende slaap te krijgen, zonder dat hier een duidelijke medische oorzaak voor is. De verstoring van het slaappatroon leidt tot een duidelijke verstoring van de dagelijkse activiteiten: vermoeidheid, prikkelbaarheid, concentratieproblemen enzovoorts.
Burn-out
Kenmerken van een burn-out zijn een hoge mate van vermoeidheid en depersonalisatie (afstandelijke en cynische houding), gecombineerd met een gebrek aan zelfvertrouwen met betrekking tot de werksituatie. Tijdens de fase voorafgaand aan burn-out, de zogenoemde overspanningsfase, kunnen zich slaapklachten ontwikkelen.