Uitoefening patiëntenrechten door derden
In een aantal situaties kunnen (een deel van) uw rechten uitgeoefend worden door een derde. De wet op de patiëntenrechten (22 augustus 2002) bepaalt in welke situatie dit kan:
- Elke wilsbekwame patiënt kan zich laten bijstaan door een vertrouwenspersoon
- Elke meerderjarige, wilsbekwame patiënt kan een vertegenwoordiger aanduiden voor het uitoefenen van zijn rechten in geval hij zelf wilsonbekwaam geworden is
- Een patiënt is meerderjarig, niet in staat om zelf te beslissen, heeft geen vertegenwoordiger aangesteld
- De patiënt is minderjarig
Aanstellen van een vertrouwenspersoon
Elke wilsbekwame patiënt kan zich laten bijstaan door een vertrouwenspersoon:
- Bij het verkrijgen van informatie over zijn gezondheidstoestand
- Bij inzage van zijn patiëntendossier
- Bij het bekomen van een afschrift ervan
- Bij het neerleggen van een klacht
U kan ook vragen om informatie te geven zonder dat u zelf aanwezig bent. De zorgverstrekker noteert de identiteit van de vertrouwenspersoon in het patiëntendossier alsook elke informatieverstrekking, met de vermelding of de patiënt al dan niet aanwezig was.
Procedure voor aanduiding
U mag een familielid of elke andere persoon als vertrouwenspersoon aanduiden. Dit kan mondeling of schriftelijk, bv door het formulier van de Federale Commissie “Rechten van de Patiënt” in te vullen. Het formulier wordt bij voorkeur opgemaakt in drie exemplaren: één voor uzelf, één voor de vertrouwenspersoon en één voor de beroepsbeoefenaar / het patiëntendossier. U kan ook meer dan één vertrouwenspersoon aanduiden. De aanduiding kunt u op elk moment beëindigen.
Formulier: aanwijzing van een vertrouwenspersoon
Formulier: herroeping van de aangewezen vertrouwenspersoon
Een vertegenwoordiger aanduiden voor geval van wilsonbekwaamheid (vb. door coma)
Elke meerderjarige, wilsbekwame patiënt kan een vertegenwoordiger aanduiden voor het uitoefenen van zijn rechten in geval hij zelf wilsonbekwaam geworden is (vb. door coma).
U mag een familielid of elke andere persoon als vertegenwoordiger aanduiden en kan hiervoor het formulier van de Federale Commissie 'Rechten van de Patiënt' gebruiken. Het formulier wordt bij voorkeur opgemaakt in drie exemplaren: één voor uzelf, één voor de vertegenwoordiger en één voor de beroepsbeoefenaar/het patiëntendossier. De aanduiding kunt u op elk moment beëindigen.
Formulier: aanwijzing van een vertegenwoordiger
Een patiënt is meerderjarig, niet in staat om zelf te beslissen, heeft geen vertegenwoordiger aangesteld (of de vertegenwoordiger treedt niet op):
Heeft u een bewindvoerder?
Ja, dan kan de bewindvoerder uw patiëntenrechten uitoefenen op voorwaarde dat de vrederechter een machtiging gegeven heeft. De machtiging stopt van zodra u terug zelf kan beslissen.
Neen, dan kan een van uw familieleden uw patiëntenrechten uitoefenen. De volgorde is wettelijk vastgelegd:
- De samenwonende echtgenoot
- De wettelijke of de feitelijk samenwonende partner
- Een meerderjarig kind
- Een ouder
- Een meerderjarige broer of zus
Is er niemand die kan optreden of is er een conflict?
Dan dient de beroepsbeoefenaar de belangen van de patiënt zelf te behartigen (zo mogelijk, in multidisciplinair overleg)
De patiënt is minderjarig
De beroepsbeoefenaar kan oordelen dat de minderjarige voldoende maturiteit heeft om zijn patiëntenrechten geheel of volledig uit te oefenen. Als de patiënt daar niet toe in staat is, krijgen de ouders of voogd het recht.