Wereldprimeur: UZ Brussel voert allereerste dubbele robotingreep uit bij patiënte met lymfoedeem na een borstoperatie

Als eerste ziekenhuis wereldwijd heeft het UZ Brussel met twee robots een chirurgische ingreep uitgevoerd. Het grote voordeel van deze aanpak is dat ze veel minder ingrijpend is voor de patiënt, waardoor die minder pijn heeft en ook minder lang in het ziekenhuis hoeft te verblijven. Bovendien kunnen chirurgen een pak nauwkeurig opereren in vergelijking met een klassieke operatie.

Het UZ Brussel bouwt hiermee voort op haar expertise in robotgeassisteerde behandelingen voor lymfoedeem nadat prof. dr. Hamdi in 2018 al voor het eerst een Europa robotgeassisteerde lymfekliertransplantatie uitvoerde. 

Succesvolle ingreep 

Tijdens de ingreep afgelopen woensdag werd de klassieke operatierobot Da Vinci IX gecombineerd met een Symani MMI. In samenwerking met abdominaal chirurg dr. Martijn Schoneveld voerde het plastische en reconstructieve team onder leiding van diensthoofd Plastische Heelkunde prof. dr. Moustapha Hamdi op deze manier een volledig robotische lymfekliertransplantatie uit. ​ 

Dr. Martijn Schoneveld, abdominaal chirurg: “Eerst gebruiken we de Da Vinci XI voor het wegnemen van een stuk van de buikvliesplooi ter hoogte van de maag bij een patiënte die te kampen had met lymfoedeem na een borstkankeroperatie. Met de robot kunnen we via doorgaans kleinere littekens en fijnere instrumenten met meer beweeglijkheid het noodzakelijke weefsel vrijmaken van de maag. ​ Het uitvergrote 3D-beeld in de console helpt ons deze precieze ingreep uit te voeren zodat ook de nodige bloedvaten en lymfeklierweefsel zo min mogelijk beschadigd worden voor de herinplantatie in de oksel. Dat is belangrijk voor de slaagkansen van de ingreep.” ​ 

Prof. dr. Moustapha Hamdi, diensthoofd Plastische heelkunde: “Nadien werd dat stukje getransplanteerd naar de oksel met behulp van de microchirurgierobot Symani MMI door door plastisch chirurg prof. dr. Nistor, samen met dr. Giunta en dr. Ramaut. Met deze ingreep kan lymfe uit de arm worden weggeleid. Het is daarnaast de bedoeling om toekomstige zwelling van de arm tegen te gaan en zo de ongemakken van lymfoedeem te beperken.” ​

Prof. dr. Alexandru Nistor, plastisch chirurg: “De microchirurgische robot wordt ingezet voor supermicrochirurgie en andere complexe plastische en reconstructieve ingrepen, zoals het aan elkaar verbinden de fijnste anatomische structuren, zoals bloedvaten of lymfevaten. Deze lymfevaten hebben een diameter van minder dan 0,8 millimeter. Deze geavanceerde technologie passen we onder andere toe bij patiënten met lymfoedeem en/of borstkanker. Met de Symani-robot kunnen we de hoogst mogelijke nauwkeurigheid bereiken bij het verbinden van twee vaten tijdens microchirurgie. Dit garandeert het best mogelijke succespercentage voor de transplantatie. Voor de patiënt betekent dit een minimaal risico en de beste resultaten.” ​

Nieuwe stap in robotgeassisteerde behandeling van lymfoedeem 

Het UZ Brussel was in 2018 het eerste Europese ziekenhuis dat een robotgeassisteerde lymfekliertransplantatie uitvoerde. Een multidisciplinair team, onder leiding van prof. dr. Moustapha Hamdi, kon toen lymfekliertjes uit de buik worden weggenomen voor een transplantatie naar de oksel. ​ 

Vorig jaar zette het team een nieuwe stap door de ingebruikname van een robot voor micro- en supermicrochirurgie ook voor lymfoedeembehandeling door een overbrugging tussen lymfevat en ader. Deze vormen van ingrepen, bijvoorbeeld aan de allerkleinste bloedvaten, vragen een extreme nauwkeurigheid. De Symani MMI robot laat toe om de handbewegingen van de chirurg 20x te verkleinen en zo zelfs minimale trillingen van de hand van de chirurg weg te filteren. Dit betekent dat de chirurg nog nauwkeuriger kan werken, met minder risico op schade aan de weefsels en een sneller herstel voor patiënten tot gevolgd. 

Lymfoedeem blijft een aandoening met grote impact op de levenskwaliteit 

Lymfoedeem vaak aangeduid als een gezwollen arm of been, kan aangeboren zijn of optreden als gevolg van kankerbehandeling, bestraling of infectie. Deze aandoening ontstaat door een ophoping van lymfevocht in het bindweefsel, resulterend in zwelling. Normaal gesproken wordt dit vocht afgevoerd via lymfevaten en -klieren, maar als dit proces verstoord raakt door bijvoorbeeld slecht functionerende lymfevaten of verwijdering van lymfeklieren, kan vocht zich ophopen. Tot 30% van borstkankerpatiënten lijdt aan lymfoedeem, wat ernstige beperkingen kan veroorzaken.